Topic outline

  • Опис на курсот

    Овој курс е наменет за тренери-обучувачи на медиумска писменост.Истиот обезбедува знаења и вештини наменети за медиумска писменост и критичко размислување, кои се потребни за разбирање на современите медиуми и нејзината содржина, како и разбирање на интерпретација и креирање на пораки и артикли кои ги добиваме преку медиумите.

    Овој курс содржи 3 типа на материјали: 1)упатства, кои ќе обезбедат насоки за обучувачите за комбинирано учење и работа со младите; 2) наставна програма, со детални упатства како да се спроведе секоја од 20-те лекции за медиумска писменост и 3) едукативен материјал, кој содржи 20 лекции за едукација за медиумска писменост.

    Овие 20те лекции го користат методот на комбинирано учење, односно пристап кон образованието што ги комбинира онлајн едукативните материјали и можностите за интеракција онлајн со класичниот тип на предавање/училница. Учесниците ќе се приближат и запознаат со клучните концепти во областа на медиумите и комуникацијата, ќе бидат мотивирани и охрабрени да преземат критичка, активна граѓанска и општествено одговорна улога кон современиот медиумски пејзаж и ќе бидат обучени да креираат статии на англиски јазик квалитетни, кои ке можат да бидат објавени.  Тие ќе научат за важноста и влијанието на медиумите, нивната распространетост, начинот на кој пораките се конструктуирани и како тие би можеле да се деконструираат, декодираат и критички да се проценат во однос на квалитетот, доверливоста, објективноста итн. и да го сфатат поширокиот контекст во кој медиумската функција и дискурсот што го користат за да им се обратат на корисниците/примателите.

    Самиот курс ќе опфати неколку поголеми области од медиумскиот универзум, од кои секоја покрива повеќе различни теми: Видови медиуми: традиционални наспроти социјални; различни значења на медиумската писменост; 5W + 1H – суштински правила на одговорното новинарство (Кој?, Што?, Кога?, Каде? и Зошто?, плус: Како?); Најдете негативец – Како да анализирате и критички да читате медиумски пораки?; Светот за 30 минути: Конструирање на телевизиски вести; Застапеност и симболика во медиумите; Пристрасност во медиумите; Spin Doctors – Што е медиумско вртење?; „Лажни“ вести и како да ги препознаете (CRAP тест), Моќта на медиумите (многу кратка историја на масовните медиуми, истражувачко новинарство и примери од највлијателните случаи во историјата на медиумите – скандалот Вотергејт, Викиликс, Панамските документи ), неколку лекции за стил и пишување на англиски јазик и како да ги подобрите вашите вештини за истражување, пишување и објавување.

    Учесниците се добредојдени да ги поднесат своите творби до TYM.

    Disclaimer

    • File icon

      Насоките достапни на прикачениот линк ќе ги запознаат обучуваите со методологијата за комбинирано учење и методологијата на работа со млади. Упатствата служат како главни инструкции за одржување на обука. Тие обезбедуваат помош за обучувачите да дизајнираат, имплементираат и оценуваат лекции за различни аспекти на медиумската писменост и се дизајнирани да се користат заедно со учебникот за образование за медиумска писменост и наставната програма за образование за медиумска писменост создадена во рамките на овој проект.


  • Лекција 1 - Вовед


    Целта на овој курс е да понуди вовед во некои основни концепти на медиумската писменост. Ова подразбира разбирање на улогата и моќта на медиумите во денешниот свет, но и разбирање како се конструираат медиумските пораки и, колку што е можно, стекнување на вештини за да ги креирате сами. За да добиеме увид во медиумската писменост, подетално ќе ги опфатиме овие 6 теми:

    Што е медиумска писменост?
    Како критички да читате медиумски пораки?
    Суштината на одговорното новинарство
    Основни принципи на пишување
    Елементите на стилот
    Младински активизам и медиуми

    Како што можете да видите, некои единици се поинформативни и даваат кратко теоретско објаснување на основните концепти, додека други се попрактични и ориентирани кон изразување.



    ЛЕКЦИЈА 1 – Вовед

    Оваа лекција е наменета за вовед во едукацијата за медиумска писменост, односно 20-те лекции и методот на комбинирано учење.

    Погледни кратко воведно видео за ЛЕКЦИЈА 1.



    • File icon


      Прочитајте ја целосната содржина на лекцијата од линкот прикачен погоре.







    • File icon



      Наставната програма на горната врска содржи детални информации за едукаторите како да организираат час од 60 минути и содржи наставни методи, од минута во минута опис на активностите и план за имплементација на лекцијата, како и линкови за онлајн ресурси и понатамошно учење.

       

  • Лекција 2 - Медиуми и комуникација


    Лекцијата 2 ке ве запознае со поимот медиуми. Ќе научите за концептот на медиумите, потеклото и значењето на зборот, примери на различни медиуми, од традиционални до најактуелни, ќе ги разберете масовните и глобалните медиуми и ќе разговарате за улогата на медиумите во процесот на комуникација.





    Погледни кратко воведно видео за ЛЕКЦИЈА 2.






    • Page icon

      Кратко видео кое го објаснува значењето на поимите медиуми и комуникација.




       

      Презентацијата на предавањето можете да ја најдете овде. 

          

      Значи, кои се овие медиуми и, поконкретно, масовни медиуми кои се толку важни денес?

      За да ја сфатиме улогата на медиумите, прво треба да ја разбереме улогата на медиумите во процесот на комуникација. Терминот медиуми доаѓа од латинскиот збор medium, што значи нешто помеѓу. Така, во процесот на комуникација, медиумите се нешто што посредува, нешто што поврзува или пренесува пораки или учесници во комуникацијата.

      Класичниот модел на комуникација, опишан од лингвистот Роман Јакобсон со руско потекло, има 2 основни состојки:




    • File icon

      Прочитајте ја целосната содржина на лекцијата на линко споделен погоре.


    • URL icon


      Овој краток квиз од 5 прашања направен во Kahoot содржи прашања поврзани со лекцијата за комуникација и (масовните) медиуми.


    • File icon


      Наставната програма на споделениот линк содржи детални информации за обучувачите како да организираат час од 60 минути и содржи наставни методи, од минута во минута со детален опис на активностите и план за имплементација на лекцијата, како и линкови за онлајн ресурси и понатамошно учење.


  • Лекција 3 - Што е медиумска писменост?

    Оваа тема го воведува поимот медиумска писменост. Ќе научите за разликата помеѓу потесниот поим за медиумската писменост како способност за читање и пишување и поширок поим за писменоста како поседување одредени знаења и вештини. Исто така, ќе разговараме за концептот на функционална писменост и што значи да се биде медиумски писмен во денешниот свет.

    Гледајте кратко воведно видео за ЛЕКЦИЈАТА 3.







    • Page icon

      Кратко видео предавање кое го објаснува поимот медиумска писменост.



      Презентацијата за лекцијата можете да ја најдете овде.      



    • File icon

      Прочитајте ја целосната содржина на лекцијата од линкот споделен погоре.


    • File icon

      Читање - Декларација за медиумска едукација од Париз 2007 година
      UNESCO takes media literacy seriously!

      УНЕСКО сериозно ја сфаќа медиумската писменост!

      Веќе во 1982 година, УНЕСКО донесе таканаречена декларација на Груневалд, во која се наведува:

      „Живееме во свет во кој медиумите се сеприсутни: сè поголем број луѓе поминуваат многу време гледајќи телевизија, читајќи весници и списанија и слушајќи радио. Во некои земји, на пример, децата поминуваат повеќе време гледајќи телевизија отколку на училиште“.

      „Наместо да ја осудуваме или одобруваме несомнената моќ на медиумите, ние треба да го прифатиме нивното значајно влијание низ целиот свет како утврден факт, а исто така да ја цениме нивната важност како елемент на културата во денешниот свет. Не треба да се потценува улогата на комуникацијата и медиумите во процесот на развој, ниту функцијата на медиумите како инструменти за активно учество на граѓаните во општеството. Политичките и образовните системи треба да ги препознаат своите обврски да промовираат кај своите граѓани критичко разбирање на феномените на комуникацијата“.

      Во 2007 година, УНЕСКО даде уште една декларација во Париз, која можете да ја прочитате погоре или овде.



    • Assignment icon
      Opened: Monday, 15 March 2021, 1:00 AM

      Вежба - Кратко резиме на париската агенда (200-300 зборови).

      Обидете се да формулирате резиме со кратко одговарање на следниве прашања: Кој, кога и зошто ја усвоил париската агенда? Кои се четирите насоки од Декларацијата на Грунвалд кои останаа валидни во парискиот дневен ред? Кои се препораките за секое од четирите упатства? Кое од насоките го сметате за најважни и зошто?

      UNESCO - Wikipedia



    • Quiz icon

      Quiz, Exam, Icon, Button, Test, Examination, Logo

      Имате 5 минути да одговорите на овие 5 прашања, врз основа на претходното предавање.

      Вкупните проценти за да го поминете овој квиз е 80%.

      За да бидете дел од квизот, ве молиме најавете се како гостин, 

      Корисничко име: test
      Лозинка: test  









    • File icon



      Наставната програма на линкот погоре содржи детални информации за едукаторите како да организираат час од 60 минути и содржи наставни методи, од минута во минута опис на активностите и план за имплементација на лекцијата, како и линкови за онлајн ресурси за понатамошно учење. 

  • Лекција 4 - Критичко читање медиумски пораки

    Критичко читање медиумски пораки значи да се биде свесен и да се размислува критички за аголот од кој се раскажува приказната.










    Гледајте кратко воведно видео за ЛЕКЦИЈАТА 4.







    • Page icon



      Критичко читање медиумски пораки значи да се биде свесен, да се размислува и да се размислува критички, за аголот на кој се раскажува приказната. Ќе го илустрираме овој момент со гледање на неколку различни медиумски снимки од сириската криза.



      Прези презентацијата на предавањето можете да ја најдете овде.  




    • File icon

      Прочитајте ја целосната содржина на лекцијата од линкот погоре.

    • Assignment icon
      Opened: Wednesday, 8 November 2023, 12:00 AM
      Due: Tuesday, 9 December 2025, 1:00 AM


      КИНА И РУСИЈА ВО ПОЛИТИКАТА И МЕДИУМИТЕ НА САД 

      Задача: Погледнете ги внимателно овие 2 кратки видеа

        

             
       

      Сега, размислете и обидете се да формулирате одговор на следните прашања во форма на неколку кратки параграфи (до 500 зборови):

      Кој би бил „лош“, а кој „добри“ овде?

      Кој од функционерите е претставен, односно чии изјави се дадени?

      Како изгледаат видеата од Кина и Русија?

      Што мислите за севкупниот став и глед точка на авторот на видеото? 

      Дали тоа ни кажува нешто за севкупниот став на дадената ТВ мрежа и на публиката/општеството кон кое се обраќа во целост?



    • File icon



      Наставната програма на линкот погоре содржи детални информации за едукаторите како да организираат час од 60 минути и содржи наставни методи, од минута во минута опис на активностите и план за имплементација на лекцијата, како и линкови за онлајн ресурси за понатамошно учење.

       

  • Лекција 5 - Основни принципи на новинарството


    Оваа лекција ги воведува основните принципи на новинарството.



    Гледајте кратко воведно видео за ЛЕКЦИЈАТА 5.





    • Page icon

      Предавање Основни принципи на новинарството ги воведува основните работи што очекуваме да ги видиме во секое добро медиумско известување. Нејзината суштина е сумирана во принципот 5 Ws и 1H, што значи дека вашите информации треба да содржат одговори на следните 5 прашања: Кој, што, зошто, кога, каде и како.






      Прези презентацијата на предавањето можете да ја најдете овде
       



    • File icon

      Прочитајте ја целосната содржина на лекцијата од линкот погоре.


    • URL icon

      Краток Kahoot квиз за основните принципи на новинарството

      Корисен совет - Ако се двоумите, внимавајте на фотографиите!

    • File icon

      Concept, Investigation, To Find, Search, Discover

      Оваа презентација го сумира развојот на одговорното новинарство и дава примери за највлијателните случаи во историјата на истражувачкото новинарство Скандалот Вотергејт, Викиликс, Панамските документи...





    • File icon



      Наставната програма на линкот погоре содржи детални информации за едукаторите како да организираат час од 60 минути и содржи наставни методи, од минута во минута опис на активностите и план за имплементација на лекцијата, како и линкови за онлајн ресурси за понатамошно учење.

  • ЛЕКЦИЈА 6 - ТОП 10 ПРАВИЛА НА НОВИНАРСТВОТО


    Оваа тема нуди практични совети за некои од основните принципи на добро известување. Заснован главно на привлечен запис на блог Новинарство на новинарот Џејмс Портер и други слични извори, ги сумира овие елементи во 10-те најдобри совети за добро известување. Овие 10 практични правила се: Наведете ги вашите извори; Бидете објективни; Балансирајте; Направи го исправно; Не плагијат; Не верувајте во сè; Водете добра евиденција; Не пишувајте во тек на свеста; Најдете го вашиот глас; Никогаш не престанувајте да учите и да се забавувате.


    Гледајте кратко воведно видео за ЛЕКЦИЈАТА 6.





    • Page icon

      Ова кратко видео предавање нуди Топ 10 основни правила на новинарството или 10 практични совети за добро известување, адаптирани од листата на Џереми Портер од блогот Новинаристика.




      .



      Прези презентацијата на предавањето можете да ја најдете овде
       


    • File icon

      Целосната содржина на лекцијата прочитајте ја на линкот погоре.



    • File icon

      Magnifying, Glass, Lens, Discover, Find, Truth, Explore

      Истражувачкото новинарство често се дефинира како форма на новинарство во кое новинарите длабоко истражуваат една тема од интерес, како што се сериозни злосторства, политичка корупција или корпоративно злосторство. 


      Организации на истражувачки новинари 

      •IRE (www.ire.org) – fсо години собира новинари, уредници, едукатори и обучувачи, како и студенти, од САД и од целиот свет.
      • Global Investigative Journalism Network е основана во 2003 година, со поканети членови од сите национални, регионални и континентални организации на истражувачки новинари.



    • Page icon

      Извори од истражувачко новинарство:

      Интернетот нуди голем број корисни и практични прирачници за истражувачкото новинарство, со водич чекор-по-чекор за тоа како да пронајдете приказна, да ја следите, да ги третирате вашите извори, да дефинирате минимални и максимални хипотези итн.


      10 steps investigative reporting 0 by Methlal Weerasooriya - issuu   Ten Steps to Investigative Reporting By Lucinda S. Fleeson публикација на Меѓународниот центар за новинари

      "Проширете ја дефиницијата за истражувачко известување

      Не се ограничувајте! Истражувачкото известување вклучува повеќе од приказни кои разоткриваат корупција и криминални активности. Важните и соодветни теми вклучуваат приказни кои објаснуваат како функционираат или не успеваат системите, или реконструираат комплексен настани. Репортерите на многу весници открија дека читателите имаат голем интерес за тоа како функционираат работите, што се случува, како тоа може да влијае на обичните луѓе." 


      Investigative Journalism, From BIRN’s Probe to Porn Vids, Кратка статија од српскиот наградуван истражувачки новинар Бранко Чечен (на англиски) 


      What is investigative journalism? Публикација и website од Фондацијата Конрад Аденауер (Африка) „Додека ќе го прочитате ова поглавје и ќе работите низ вежбите, ќе знаете како да:

      *Дефинирате практиката на истражувачкото новинарство; Дискутирате за мисијата на истражувачките новинари и некои основни правила што тие треба да ги почитуваат; Дискутирате за вештините и личните квалитети што им се потребни на истражувачките новинари; Идентификувате теми и пристапи соодветни за истражувачки стории; Дискутирате, критикувате и извлечете укажувања од примери на африканско и друго истражувачко новинарство."

       



       The Global Investigative Journalism Casebook, Серијал на УНЕСКО за новинарско образование

      "Случајот служи како дополнителен материјал за целите на обуката, со цел да се подобри размената на добри практики и вмрежувањето во истражувачкото новинарство низ целиот свет. Содржи повеќе од 20 светски неодамнешни истражувачки стории, кои опфаќаат широк спектар на тематски теми и од посебен интерес за УНЕСКО, како што се слободата на информации, доброто владеење, социјалните и правните прашања, животната средина, здравјето и родот....,  проследено со објаснување за тоа како авторите го спровеле своето истражување и пишувањето на делото. Многу од авторите припаѓаат на Глобалната мрежа за истражувачко новинарство, а приказните се пример за модерни техники и високи стандарди.



      Investigative Journalism: Context and Practice, Изменето од Хуго де Бург

      Истражувачко новинарство е критички и рефлективен вовед во традициите и практиките на истражувачкото новинарство. Започнувајќи со историско истражување, авторите објаснуваат како истражувачкото новинарство треба да се разбере во рамките на масовните медиуми. Тие разговараат за тоа како се поврзува со правниот систем, местото на етиката во истрагите и влијанието на новите технологии врз новинарските практики.



       ISTRAŽIVAČKO NOVINARSTVO, објавено од Фондацијата Фридрих Еберт во Сараево во 2009 година (на босански/хрватски/српски)






    • Page icon

      Book: Media Literacy in the K-12 Classroom (Introduction) - Media Literacy  Clearinghouse

      Целта на оваа вежба (приспособена од MediaLit.org) е да се добие подобро разбирање за тоа како се конструираат медиумските пораки. Одлуката што да се вклучи и што да се изостави се носи постојано додека креаторите на медиумите се борат да балансираат меѓу конкурентните потреби. Со донесување на улогата на производители на вести и организирање на едноставна ТВ вест од 30 минути, можете да го доживеете процесот на правење критични избори за тоа што се емитува и што никогаш не се гледа.

      Цели: Ќе можете… 

      1. Да ја искусете улогата на уредник на вести. 

      2. Да дефинирате фактори кои влегуваат во пресудите на вестите. 

      3. Да истражете конструираната природа на медиумите со свесност за начинот на кој субјективните избори влијаат на вестите што се известуваат.


      Вашата задача(и):

      I. Прво, одете на оваа веб -страница на Newseum, cсодржи насловни страници од преку 400 весници во 47 земји; „Приказот на картата“ ви помага да го лоцирате вашиот локален весник, како и градовите блиски и далечни. 

      II. Споредете различни насловни страници на весници - Кои стории се на повеќе насловни страници? Кои се само на една насловна страница? Какви чувства или впечатоци добивате од различните насловни страници? Споредете ги насловите за истата приказна во двата труда. Како се разликуваат насловите по тон и импликација? Како насловите влијаат на начинот на кој може да се прочита приказната? Споредете ги фотографиите поврзани со истата приказна во двата весници. На кој начин фотографиите се слични или различни? Што сугерираат фотографиите за приказната? Кои се некои начини на кои гледате дека насловите и фотографиите влијаат на толкувањата на вестите?

      III. Направете своја насловна страница. Додека го правите тоа, обидете се да размислите - Како и зошто одлучувате да изберете одредени настани и да исклучите други? Кои фотографии/визуелни вклучуваат и зошто? Кои наслови и поднаслови ги избравте - дали можат да бидат навистина неутрални и каква порака пренесуваат?  

       


    • File icon



      Наставната програма на линкот погоре содржи детални информации за едукаторите како да организираат час од 60 минути и содржи наставни методи, од минута во минута опис на активностите и план за имплементација на лекцијата, како и линкови за онлајн ресурси за понатамошно учење. 

  • Лекција 7 - Основни правила на пишување



    ЛЕКЦИЈА 7 Основните правила на пишување нуди практичен вовед во основните правила на пишување. Дава неколку совети и примери за структурата на писменото дело, а потоа продолжува да ги дефинира параграфите како основни единици и како тие треба да бидат составени. Во последните случаи, тој обезбедува информации за ревидирање и уредување како важни делови од процесот на пишување.



    Гледајте кратко воведно видео за ЛЕКЦИЈАТА 7.





    • Page icon

      Секоја приказна и секој напишан текст има одредена логика, сите се конструирани според одредени принципи. Целта на ова кратко предавање Основни правила на пишување (10:46), е да се идентификуваат некои основни логики или принципи на пишување кои (треба) да го подвлечат целото пишување







      Прези презентацијата на предавањето можете да ја најдете овде






    • File icon

      Целосната содржина на лекцијата прочитајте ја на линкот погоре.

    • Quiz icon


      Quiz, Night, Quiz Night, Lights, Text, Sign, Signage


      Имате 10 минути да одговорите на овие 7 прашања, врз основа на претходното предавање.

      Вкупниот резултат за да го поминете овој квиз е 80%.

      За да го преземете квизот, ве молиме најавете се како гостин, 

      Корисничко име: test
      Лозинка: test











    • File icon



      Наставната програма на линкот погоре содржи детални информации за едукаторите како да организираат час од 60 минути и содржи наставни методи, од минута во минута опис на активностите и план за имплементација на лекцијата, како и линкови за онлајн ресурси за понатамошно учење. 

  • ЛЕКЦИЈА 8 - ШТО Е СТИЛ?

    ЛЕКЦИЈА 8 Тема Што е стил? го воведува поимот стил. Ќе научите и ќе разговарате за неколку аспекти и видови на пишување и стил: дикција, структура, тон, нарација, граматика итн. илустрации за добра и лоша употреба на стилот и пишувањето.


    Гледајте кратко воведно видео за ЛЕКЦИЈАТА 8.




    • File icon

      Целосната содржина на лекцијата прочитајте ја на линкот погоре.

      .

    • URL icon

      undefined

      Корисно резиме на главните поенти за стилот од Џон Р. Тримбл, Пишување со стилРазговори за уметноста на пишување, како на пример:

      1 “Почеток”
      2 “Добро размислување”
      3 "Како да напишете критичка анализа"
      4 "Заплет"
      5 "Расплет"
      6 "Заклучот"



    • URL icon

      Испит за вежбање за тестирање вештини за пишување: 
      (развиена од страна на IELTS)

      IELTS тестот е еден од најраспространетите и практично универзално прифатените тестови на англиски јазик.  IELTS Во целосна форма се залага за меѓународниот систем за тестирање на англиски јазик - тест за владеење на англиски јазик развиен и воден од страна на Британскиот совет во партнерство со образовно образование и проценка на Кембриџ катедра за англиски јазик.

      The IELTS system is highly regarded and widely recognised as the world’s most popular English language proficiency test for higher education and global migration. Whether you are looking to study, develop your career, or settle in an English-speaking country, IELTS can pave the way.

      On the link above, you can take 2 sample writing tests.



    • File icon



      Наставната програма на линкот погоре содржи детални информации за едукаторите како да организираат час од 60 минути и содржи наставни методи, од минута во минута опис на активностите и план за имплементација на лекцијата, како и линкови за онлајн ресурси за понатамошно учење.

       

  • Лекција 9 - Топ 10 основни принципи на состав



    Оваа лекција - Основни принципи на состав дава практични совети за пишување за некои од основните принципи на композицијата.



    Гледајте кратко воведно видео за ЛЕКЦИЈАТА 9.




    • Page icon

      Следната тема во овој курс е списокот на Топ 10 основни принципи на состав. Овде ја следиме познатата мала книга наречена Елементи на стилот, напишана пред 100 години од Вилијам Странк и изменета пред половина век од Елвин Вајт. Многумина го сметаа за најдобар извор за младите новинари. На само неколку десетици страници, оваа книга ги сумираше повеќето правила и типични грешки на англискиот јазик.








      Прези презентацијата на предавањето можете да ја најдете овде. 




    • File icon

      Целосната содржина на лекцијата прочитајте ја на линкот погоре.

      .

    • URL icon

      Ревизија на Kahoot квизот, 12 прашања за добро пишување и медиумска писменост 


      Со среќа!


    • File icon

      Елементите на стилот е позната кратка книга напишана од Вилијам Странк и скратена од Е. Б. Вајт пред повеќе од сто години. Имаше бројни изданија и сè уште се смета за еден од најдобрите прирачници за добро пишување на англиски јазик. 

      Ве молиме прочитајте го внимателно делот - Елементарни принципи на составување стр. 15-32.


    • File icon



      Наставната програма на линкот погоре содржи детални информации за едукаторите како да организираат час од 60 минути и содржи наставни методи, од минута во минута опис на активностите и план за имплементација на лекцијата, како и линкови за онлајн ресурси за понатамошно учење.

       

  • Лекција 10 - Топ 10 основни правила за употреба

    ЛЕКЦИЈА 10 Топ 10 правила за употреба нуди практични совети за пишување за некои од основните принципи на добра употреба и граматика на англиски јазик. Следејќи ја основната книга The Elements of Style од Странк и Вајт, таа ги собира овие елементи во топ 10 основни принципи на употреба.


    Гледајте кратко воведно видео за ЛЕКЦИЈАТА 10.






    • Page icon

      Следната тема на овој курс е списокот на десетте основни правила за добра употреба, еден вид топ десет листа на основни граматички правила на англиски јазик или најчестите грешки што луѓето обично ги прават. Наш извор за ова е веќе споменатата книга Elements of Style напишана пред 100 години од Вилијам Странк и модифицирана пред половина век од Елвин Вајт.








      Прези презентацијата на предавањето можете да ја најдете овде




    • File icon

      Целосната содржина на лекцијата прочитајте ја на линкот погоре.

    • File icon

      Елементите на стилот е позната кратка книга напишана од Вилијам Странк и скратена од Е. Б. Вајт пред повеќе од сто години. Имаше бројни изданија и сè уште се смета за еден од најдобрите прирачници за добро пишување на англиски јазик. 

      Ве молиме прочитајте го внимателно делот - Елементарни принципи на составување стр. 1-15.




    • URL icon

      Оваа веб-страница содржи список на голем број интерактивни квизови за граматика и пишување што можете да ги направите по желба. Тие ги покриваат сите главни области како што се: ОСНОВНИ ДЕЛОВИ НА РЕЧЕНИЦИТЕ, ГЛАГОЛИТЕ, КЛАУЗИ И ФРАЗИ, СТРУКТУРНИ НЕСОБИНИ, ИНПУНКТУАЦИИ И ОСНОВНА МЕХАНИКА, УПОТРЕБА НА ЗАМЕНКИ, СТИЛИСКИ ФИГУРИ, ПРАВОПИС, квизови за ОПШТА ГРАМАТИКА

      .



    • File icon



      Наставната програма на линкот погоре содржи детални информации за едукаторите како да организираат час од 60 минути и содржи наставни методи, од минута во минута опис на активностите и план за имплементација на лекцијата, како и линкови за онлајн ресурси за понатамошно учење.

       

  • Лекција 11 - Пишување концепт

    ЛЕКЦИЈА 11 Пишувањето концепт објаснува одреден корисен совет за подобрување на пишувањето и стилот - создавање на концепт и концепт белешка што ќе послужи како потсетник и план за статијата, како да се постават најважните информации, аргументи и да се опише нејзината структура.




    Гледајте кратко воведно видео за ЛЕКЦИЈАТА 11.





    • File icon

      Целосната содржина на лекцијата прочитајте ја на линкот погоре.

      .

    • URL icon

      Овој краток квиз на Kahoot ќе ви помогне да ги ревидирате

      некои од општите принципи за пишување на

      ефективен концепт/нацрт-напис.

       



    • File icon



      Наставната програма на линкот погоре содржи детални информации за едукаторите како да организираат час од 60 минути и содржи наставни методи, од минута во минута опис на активностите и план за имплементација на лекцијата, како и линкови за онлајн ресурси за понатамошно учење.


  • Лекција 12 - Наоѓање доверливи извори

    ЛЕКЦИЈА 12 Наоѓање доверливи извори дава преглед на сигурни и несигурни извори на информации и нуди примери за двата вида информации.






    Гледајте кратко воведно видео за ЛЕКЦИЈАТА 12.








  • Лекција 13 - Лажни вести

    ЛЕКЦИЈА 13 Темата за лажни вести го воведува концептот на лажни или неточни вести. Содржи некои основни информации за лажните вести и начинот на нивното откривање, како и дополнителни извори и линкови на оваа тема.




    Гледајте кратко воведно видео за ЛЕКЦИЈАТА 13.





    • File icon

      Оваа презентација содржи некои основни информации за лажните вести и како да ги препознаете, како и дополнителни извори и линкови на оваа тема.

      На некој начин, „лажни вести“ се оние вести кои се лажни: самата приказна е измислена, без проверливи факти, извори или цитати. 


      Дополнителни извори:

      •Листа од Веб-страници за лажни вести на Википедија, од кои повеќето произведуваат лажни политички вести
      •Fact v. Fiction - Лажни вести: корисна веб-страница која содржи примери на лажни вести, веб-страници за лажни вести, квиз и онлајн игри за вежбање идентификација и препознавање лажни вести
      •Уште еден индекс на веб-страници за лажни вести од Columbia Journalism Review (CJR)
      •Корисна веб-страница за Identifying Fake News Sources

      Стебинс, Лесли. (2015). Наоѓање веродостојни информации на Интернет: Авантурите на информатичкиот проучувач. Д -р Ланам: Роуман и Литлфилд, 2015 година

      Стебингс нуди интересна книга во која секое поглавје прикажува пример за едно пребарување на информации преку Интернет, од прашањето дали црвеното вино е добро за здравјето до каде да одите на одмор. Таа ги следи пребарувачите како Google и специјализираните веб-локации и бара извори и корени на информации за да покаже кои се добри и сигурни извори.

      Балкански веб-страници и иницијативи за разоткривање лажни вести:



    • File icon

      Целосната содржина на лекцијата прочитајте ја на линкот погоре.

    • URL icon

      Here's what I learned about fact-checking elections after embedding with  PolitiFact - Poynter

      Вистински или лажен? е краток квиз со 10 прашања развиен од Пулицеровецот Pulitzer-winning Politifact. Овие прашања ви помагаат да одредите и оцените дали одредена веб-страна, статија или извор на информации е доверлива или не. Откако ќе одговорите на квизот, ќе добиете повратна информација што ќе ви каже дали изворот за кој станува збор е сигурен, лажен или сомнителен и има потреба од дополнителна проверка.


    • File icon



      Наставната програма на линкот погоре содржи детални информации за едукаторите како да организираат час од 60 минути и содржи наставни методи, од минута во минута опис на активностите и план за имплементација на лекцијата, како и линкови за онлајн ресурси за понатамошно учење.

       

  • Лекција 14 - Проверка на факти

    ЛЕКЦИЈА 14 Проверката на факти го воведува поимот за проверка на фактите на информација, тема или статија што ја читате или пишувате.


    Гледајте кратко воведно видео за ЛЕКЦИЈАТА 14.







    • File icon

      Накратко, проверката на фактите е начин да се потврди вистинитоста на текст, реченица, тврдење, слика, снимка, клип или која било форма на медиумска содржина што ја примаме, произведуваме или објавуваме.

      Во оваа презентација, ќе видиме:

      1)    Што е проверка на факти и лажни вести во однос на истражувачкото новинарство

      2)    Каде да барате веродостојни информации





    • File icon

      Целосната содржина на лекцијата прочитајте ја на линкот погоре.

    • URL icon

      Проверете го овој краток квиз на Kahoot за проверка на факти!

    • File icon



      Наставната програма на линкот погоре содржи детални информации за едукаторите како да организираат час од 60 минути и содржи наставни методи, од минута во минута опис на активностите и план за имплементација на лекцијата, како и линкови за онлајн ресурси за понатамошно учење.


  • Лекција 15 - Етика на новинарството


    Оваа лекција го воведува концептот на етиката на новинарството, особено етичките принципи и добри практики на кои се потпира одговорното новинарствоДискусијата за етиката на новинарството главно се потпира на Етичкиот кодекс на меѓународното здружение на професионални новинари со седиште во САД.



    Гледајте кратко воведно видео за ЛЕКЦИЈАТА 15.





    • URL icon

      Новинарската етика значи етички принципи и добри практики кои новинарите треба да ги користат.  


       Здружение на професионални новинари - Етички кодекс на ЗПН е еден од највлијателните и најјасните изрази на етички стандарди во новинарството.

      Четирите столба на оваа етика може да се сумираат на следниов начин:

      БАРАЈТЕ ЈА ВИСТИНАТА И ПРИЈАВЕТЕ ЈА - Етичкото новинарство треба да биде точно и праведно. Новинарите треба да бидат искрени и храбри во собирањето, известувањето и толкувањето на информациите.

      ДЕЈСТВУВАЈ НЕЗАВИСНО - Највисоката и примарна обврска на етичкото новинарство е да и служи на јавноста.

      БИДЕТЕ ОТЧЕТНИ И ТРАНСПАРЕНИ - значи преземање одговорност за својата работа и објаснување на своите одлуки на јавноста.

      МИНИМИЗИРАЈТЕ ЈА ШТЕТАТА - третирајте ги изворите, субјектите, колегите и членовите на јавноста како човечки суштества кои заслужуваат почит.

    • File icon

      Целосната содржина на лекцијата прочитајте ја на линкот погоре.

    • Quiz icon
      Opened: Saturday, 18 November 2023, 11:08 AM
      Closes: Friday, 19 December 2025, 12:08 PM

      Направете го овој краток, 1 минутен тест на Модул за етика на новинарството со идентификување на четирите столба на етичкото новинарство.

    • File icon



      Наставната програма на линкот погоре содржи детални информации за едукаторите како да организираат час од 60 минути и содржи наставни методи, од минута во минута опис на активностите и план за имплементација на лекцијата, како и линкови за онлајн ресурси за понатамошно учење.


  • Лекција 16 - Усовршување на првиот нацрт


    ЛЕКЦИЈА 16

    Подобрувањето на темата Првиот нацрт ги воведува начините за подобрување на вашето пишување откако ќе ја направите првата верзија. Ќе научите како да му пристапите на вашето пишување како нацрт, да се дистанцирате од вашето пишување и да го разгледате објективно, со цел да го подобрите.

    .




    Гледајте кратко воведно видео за ЛЕКЦИЈАТА 16.





  • Лекција 17 - Младински активизам

    ЛЕКЦИЈА 17 Младински активизам


    Оваа тема го воведува поимот младински активизам. Ќе се запознаете со некои детали за младинскиот активизам воопшто, а потоа ќе се фокусирате особено на младинскиот активизам во областа на медиумите.



    Гледајте кратко воведно видео за ЛЕКЦИЈАТА 17.





    • Page icon

      Во овој дел од курсот ќе зборуваме за Младинскиот активизам. Прво, ќе дадам некои детали за младинскиот активизам воопшто, а потоа особено ќе се фокусирам на младинскиот активизам во областа на медиумите. Ќе зборувам за прашања како што се: Што е младински активизам, зошто е важен, какви форми на младински активизам постојат, како младите стануваат активисти, како да ги користат социјалните медиуми како алатка за младински активизам и сл. Потоа ќе истражиме подетално два репрезентативни случаи на младински активизам. Првата студија на случај ќе биде посветена на документарниот филм наречен Кони 2012, кој стана вирален и доведе до меѓународна интервенција наменета за соборување на осомничен воен злосторник. Вториот студиски случај е приказната за Малала Јусафзаи, најмладата досега добитничка на Нобеловата награда. 

      Кратко воведно предавање на тема младински активизам и објаснување за поимот младински активизам. 




       




       Powerpoint презентација на предавањето може да се најде овде.  





    • File icon

      Целосната содржина на лекцијата прочитајте ја на линкот погоре.

    • URL icon
        

      Class Dismissed – I am Malala

      Малала Јусафзаи имаше само 17 години кога ја доби Нобеловата награда за мир за нејзината борба против сузбивањето на децата и младите како и за правото на сите деца на образование. 

       Малала е родена во регионот познат како долината Сват во Пакистан, кој е блиску до границата со Авганистан. Нејзиното семејство водеше неколку училишта во регионот, а како девојче таа беше добар ученик и сонуваше да стане доктор. Нејзиниот регион понекогаш преминуваше под контрола на талибанците, кои воведоа строги закони на местата што ги контролираат и им забранија на девојчињата да се школуваат под закана со казна или смрт.


      Кратко воведно видео за Малала Јусафзаи е достапно овде. 

      Документарец за Малала наречен Class dismissed е достапен тука.


      Во своето Нобелово предавање, Малала Јусафзаи понизно истакна дека дејствува во име на илјадници, дури и милиони млади девојки во светот кои се лишени од образование, а исто така покани и неколку нејзини млади пријатели од различни делови на светот кои се борат за истото да бидат присутни таму за време на церемонијата. 

      Таа моментално ја продолжува својата борба и отвори училиште за сириските бегалци во Либан, а ова училиште нуди образование и обука за девојчиња на возраст од 14 до 18 години. Како последен дел од приказната за Малала Јусафзаи и способноста на еден млад човек да влијае на светот, овде го пренесуваме нејзиниот говор за Нобеловата награда за мир во целост.


      .


    • URL icon

      undefinedГрета Тунберг е шведски тинејџерски еколошки активист и е меѓународно позната по предизвикувањето на  светските лидери да се преземат итни мерки против климатските промени. Тунберг првично се здоби со внимание за нејзината младост и нејзиниот директен начин на зборување,[5] и во јавноста и пред политичките лидери и собранија, во кои таа ги критикува светските лидери за нивниот неуспех да преземат нешто што таа смета дека е доволна акција за решавање на за климатската криза..

      Откако Тунберг се обрати на  Конференција на Обединетите нации за климатски промени 2018 година, Секоја недела некаде во светот се одржуваа студентски штрајкови. Во 2019 година, имаше повеќе координирани протести во повеќе градови во кои учествуваа над милион студенти. За да избегне летање, Тунберг отплови во Северна Америка каде што присуствуваше на Самит на ОН за климатски активности 2019 година. Нејзиниот говор таму, во кој таа извика „Како се осмелуваш“, беше широко прифатен од печатот и инкорпориран во музиката.

      Нејзиното ненадејно достигнување до светска слава ја направи и лидер и мета на критичарите, особено поради нејзината возраст. Нејзиното влијание на светската сцена е опишано од The Guardian и други весници како „ефектот Грета“. Таа доби бројни почести и награди, вклучувајќи и еден почесна стипендија на Кралското шкотско географско друштво, вклучување во Time's како една од 100 највлијателни луѓе, да се биде најмлада Личност на годината во весникот Time, вклучување во Листа на Форбс на 100 најмоќни жени во светот (2019), и три последователни номинации за Нобелова награда за мир (2019–2021).



      Говорот на Грета во 2019 година Како се осмелувате? 

       е документарец од 2020 година кој ја следи Грета Тунберг, тинејџерка активист за климатски промени од Шведска, на нејзината меѓународна крстоносна војна да ги натера луѓето да ги слушаат научниците за светските еколошки проблеми.

      Грета Тунберг (15) започнува со штрајк на училиште поради климата. Таа го прескокнува училиштето и седи надвор од парламентот за да им покаже на политичарите дека ако не се грижат за нејзината иднина, зошто би се грижела и таа? Филм за глума за да се запрат климатските промени пред да биде предоцна.



    • File icon



      Наставната програма на линкот погоре содржи детални информации за едукаторите како да организираат час од 60 минути и содржи наставни методи, од минута во минута опис на активностите и план за имплементација на лекцијата, како и линкови за онлајн ресурси за понатамошно учење.


  • Лекција 18 - Социјални медиуми и активизам


    ЛЕКЦИЈА 18

    Социјални медиуми и активизам каде се дискутира за концептот на активизам во областа на социјалните медиуми. Ќе дознаете за поимот социјалните медиуми, за дебатите повржани со оваа тема, особено за прашањето дали социјалните медиуми го зголемуваат или намалуваат активизмот и политичката активност кај младите.



    Гледајте кратко воведно видео за ЛЕКЦИЈАТА 18.





    • Page icon

      Предавањето за социјални медиуми и младински активизам се однесува на прашањето на младинскиот активизам во современата ИТ срединаНекои научници тврдат дека младинскиот активизам денес е на најниско ниво. Тие ги нагласуваат движењата како оние во САД, на пример, Црните Пантери кои се бореле за правата на црнците и обесправените луѓе во Америка или студентското движење и антивоеното движење за време на војната во Виетнам. 

      Студентите исто така беа силно вклучени во социјалната правда за движењето за граѓански права, движењето за ослободување на жените и правата на хомосексуалците, како и прашањата за животната средина и слободата на говорот, меѓу друготоДенес, некои велат, младите се егоцентрични, нарцисоидни и слично, и тие не дел од граѓанското учество.






      Други мислат дека безброј млади се граѓански ангажирани и вклучени во движења надвор од традиционалните политички групи

       Касимир заклучува дека „нашето   разбирањето на современиот младински активизам – локален и глобален, национален и транснационален – тажно заостанува зад политичките практики на младите луѓе… Многу млади луѓе го најдоа својот глас и се залагаат за промена”.

      Како младите денеска ги користат социјалните медиуми како алатки за активизам?

      Facebook и Twitter се користат како ресурси за младински активизам: технолошкиот напредок наложи нов начин на разбирање на активизмот кај младите. Во денешно време светот го трансформираат младите луѓе, „но суштински преку средства и методи што не се познати на  возрасните“.

       PowerPoint презентација на предавањето може да се најде овде.  





    • File icon

      Целосната содржина на лекцијата прочитајте ја на линкот погоре.

    • Page icon

      Kony 2012 - WikipediaKony 2012 е документарец произведен од добротворна организација наречена Invisible Children во 2012 година. 

      Организацијата Invisible Children е основана во 2004 година од тројца режисери Џејсон Расел, Боби Бејли и Лорен Пул за да ја подигне свеста и да донесе правда на правдата за Џозеф Кони, кој беше водач на Армијата на отпорот на лордовите.

      Оваа паравоена формација во тоа време беше одговорна за киднапирање на илјадници деца, силување, грабеж и предизвика раселување на над милион луѓе во Уганда. Во 2005 година, една година по формирањето на Invisible Children, Џозеф Кони стана најбараниот човек од Меѓународниот кривичен суд, а неговите постапки беа опишани како без задни политички или етички мотиви освен тој што ја наметнува својата брутална моќ.


    • URL icon

      KONY 2012 - Home | Facebook

      Кони 2012 е американски краток документарен филм од 2012 година, продуциран од Invisible Children, Inc.


    • File icon

      Ова видео ќе ве води низ процесот на создавање на свој канал на Youtube. Содржи чекор-по-чекор упатство за почетници и опишува како да креирате профил.  



    • File icon



      Наставната програма на линкот погоре содржи детални информации за едукаторите како да организираат час од 60 минути и содржи наставни методи, од минута во минута опис на активностите и план за имплементација на лекцијата, како и линкови за онлајн ресурси за понатамошно учење.


  • Лекција 19 - Објавување и Поставување

    ЛЕКЦИЈА19

    Објавување и Поставување 

    Оваа лекција ви нуди неколку можности за објавување и постирање на вашата работа.

    Претежно посветена на пишани статии, оваа тема прво ги спомнува и покажува Transnational Youth Magazine или TYM на овие проекти, како прва адреса и можност за објавување на вашето дело.


    Гледајте кратко воведно видео за ЛЕКЦИЈА 19.





    • File icon

      Целосната содржина на лекцијата прочитајте ја на линкот погоре.

    • URL icon


      Translational Youth Magazine (TYM) е ребрендирано списание кое произлегува од иницијативата Mediactive Youth. 

      Содржи многу текстови на ваши млади активисти, од десетици земји во светот. Некои од младите активисти ги објавија своите први написи овде, па го поздравуваме вашиот придонес, без разлика дали сте почетник или искусен автор.




    • File icon



      Наставната програма на линкот погоре содржи детални информации за едукаторите како да организираат час од 60 минути и исто така содржи наставни методи, од минута во минута опис на активностите и план за имплементација на лекцијата, како и линкови за онлајн ресурси за понатамошно учење.


  • Лекција 20 - Комбинирано учење




    ЛЕКЦИЈА 20


    Комбинирано учење


    Оваа лекција е вовед во методот на комбинирано учење. Ќе научите за концептот на комбинирано учење и неговата дефиниција како наставна практика која се интегрира онлајн со традиционалните активности на час лице в лице со цел да се подобрат методите на учење.



    Гледајте кратко воведно видео за ЛЕКЦИЈА 20.





    • Page icon


      Веб-страницата Teachtought обезбедува корисна и илустративна табела со 12 Примери за комбинирано учење

    • File icon

      Целосната содржина на лекцијата прочитајте ја на линкот погоре.

    • Database icon

      Што е комбинирано учење, корисно кратко видео кое не запознава со овој концепт, креирано од MBHU, го дефинира комбинираното учење на следниов начин:

      Комбинирано учење ја опишува фундаментална промена во дизајнот на образованието со користење на комбинација од објекти за дигитално учење и активни методи за учење за подобрување на искуството и резултатите од учењето. Наставната сесија создадена со модел на комбинирано учење се користи за настава лице в лице за активности кои имаат најголема корист од директната интеракција.

      Друго YouTube видео, Комбинирано учење и превртена училница, детално објаснува што е комбинирано учење, а особено го илустрира едениот од неговите главни модели - превртена училница - кој е најчесто користен и докажан како плоден.


      Што е комбинирано учење?

      Комбинирано учење е образовна техника која вклучува комбинација од онлајн материјали и лична наставаПревртената училница е вид на комбинирано учење каде студентите го гледаат својот материјал за предавање дома и ги извршуваат задачите за време на час. Повеќе видеа на http://osms.it/more.

      Конечно, оваа трето видео, Комбинирано учење: Направете го тоа да функционира во вашата училница, креиран од Edutopia, е пример за тоа како изгледа комбинираното учење во училница и го дефинира на следниов начин:

      Пристап на ниво на училиште за комбинирано учење што им овозможува на наставниците флексибилност да дефинираат и имплементираат онлајн настава што ги задоволува потребите на нивните ученици.


    • File icon

      Наставната програма на линкот погоре содржи детални информации за едукатори, за тоа како да организираат час од 60 минути и содржи наставни методи, описи на активности од минута во минута и план за имплементација на лекцијата, како и дополнителни линкови за онлајн ресурси за понатамошно учење.